ONGEWENST GEDRAG / SEKSUELE INTIMIDATIE
Ongewenst gedrag in de sport komt helaas vaker voor dan we denken. Sommige zaken worden alleen in een kleine kring van direct betrokkenen bekend. Echter steeds vaker is er een risico op publiciteit voor het slachtoffer, de sportvereniging, het verenigingsbestuur, de sportbond en de sport in het algemeen. Het heeft vaak ingrijpende gevolgen voor zowel de slachtoffers als de sportomgeving. Voor de sport geldt dat we iedere zaak van ongewenst gedrag / seksuele intimidatie er één teveel vinden!
Binnen onze vereniging vinden wij zorg voor een veilige omgeving voor iedereen, in het bijzonder voor minderjarigen, essentieel. Daarom hebben we beleid gemaakt om ongewenst gedrag / seksuele intimidatie zo veel als mogelijk tegen te gaan. Naast beleidsregels functioneert binnen onze vereniging een VOG-coördinator. Alle begeleiders van onze jeugdleden (denk bijvoorbeeld aan trainers, coaches, vrijwilligers) dienen een verklaring omtrent gedrag (VOG) in te leveren.
OMGANGSREGELS HRC’14
- Ik accepteer en respecteer de ander zoals hij/zij is en discrimineer niet. Iedereen telt mee binnen de vereniging.
- Ik houd rekening met de grenzen die de ander aangeeft.
- Ik val de ander niet lastig.
- Ik berokken de ander geen schade.
- Ik maak op geen enkele wijze misbruik van mijn machtspositie.
- Ik scheld niet en maak geen gemene grappen of opmerkingen over anderen.
- Ik negeer de ander niet.
- Ik doe niet mee aan pesten, uitlachen, of roddelen.
- Ik vecht niet, ik gebruik geen geweld, ik bedreig de ander niet, ik neem geen wapens mee.
- Ik kom niet ongewenst dichtbij en raak de ander niet aan tegen zijn of haar wil.
- Ik geef de ander geen ongewenste seksueel getinte aandacht.
- Ik stel geen ongepaste vragen en maak geen ongewenste opmerkingen over iemands persoonlijk leven of uiterlijk.
- Wanneer iemand mij hindert, of lastig valt, dan vraag ik hem/haar hiermee te stoppen. Helpt dat niet, vraag ik een ander om hulp.
- Ik help anderen om zich ook aan deze afspraken te houden en spreek degene die zich daar niet aan houdt erop aan en meld dit zo nodig bij het bestuur.
GEDRAGSREGELS SEKSUELE INTIMIDATIE
De sportbonden in Nederland nemen seksuele intimidatie serieus. NOC*NSF heeft Gedragsregels voor begeleiders en voor Sporters onderling opgesteld. Die regels zijn door alle landelijke sportbonden onderschreven. De regels zijn gemaakt om de risico’s op ongewenst gedrag in de relatie pupil en trainer en tussen sporters onderling te verkleinen en ze fungeren als toetssteen voor het gedrag van begeleiders en sporters in concrete situaties. HRC’14 onderschrijft en hanteert deze regels.
GEDRAGSREGELS VOOR BEGELEIDERS
- De begeleider moet zorgen voor een omgeving en een sfeer waarbinnen de sporter zich veilig kan voelen.
- De begeleider onthoudt zich ervan de sporter te bejegenen op een wijze die de sporter in zijn waardigheid aantast.
- De begeleider dringt niet verder in het privéleven van de sporter door dan nodig is in het kader van de sportbeoefening.
- De begeleider meldt een affectieve relatie met een sporter direct bij het bestuur. De melding wordt met de grootst mogelijke zorgvuldigheid behandeld. De begeleider komt de afspraken die met het bestuur zijn gemaakt, ten aanzien van de relatie, na.
- Bij een affectieve relatie is het de taak van de begeleider om ervoor zorg te dragen dat de normen van professionaliteit en onpartijdigheid blijven gehandhaafd.
- De begeleider onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik of seksuele intimidatie tegenover de sporter.
- Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de begeleider en de jeugdige sporter tot zestien jaar zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
- De begeleider mag de sporter niet op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
- De begeleider onthoudt zich van (verbale) seksueel getinte intimiteiten via welk communicatiemiddel dan ook.
- De begeleider zal tijdens training(stages), wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter en met de ruimte waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer of de hotelkamer.
- De begeleider heeft de plicht – voor zover in zijn vermogen ligt – de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van seksuele intimidatie. Daar waar bekend of geregeld is wie de belangen van de (jeugdige) sporter behartigt, is de begeleider verplicht met deze personen of instanties samen te werken, opdat zij hun werk goed kunnen uitoefenen.
- De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen. Ook de begeleider aanvaardt geen financiële beloning of geschenken van de sporter die in onevenredige verhouding tot de gebruikelijke dan wel afgesproken honorering staan.
- De begeleider zal er actief op toezien dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken. Indien de begeleider gedrag signaleert dat niet in overeenstemming is met deze gedragsregels zal hij de daartoe noodzakelijke actie(s) ondernemen.
- In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider in de geest hiervan te handelen.
Tot slot: De begeleider dient zich te realiseren dat het begrip afhankelijkheid of het uitoefenen van macht niet alleen betekent het direct kunnen verlenen van gunsten waardoor de betrokken sporter in een voordeligere positie komt te verkeren ten opzichte van andere sporters, maar ook verminderde zelfregie kan betekenen. Onder verminderde zelfregie wordt verstaan het niet althans onvoldoende kunnen maken van eigen keuzes en het onvoldoende kunnen beschikken over eigen kracht om zelf oplossingen te verzinnen voor problemen en een gebrek aan zelfredzaamheid.
Deze Gedragsregels begeleiders in de sport zijn vastgesteld door de Algemene Vergadering van NOC*NSF d.d. 15 november 2011 en aangepast d.d. 14 mei 2018.
GEDRAGSREGELS SPORTERS ONDERLING
- De sporter draagt bij aan een omgeving en een sfeer waarbinnen andere sporters zich veilig voelen.
- De sporter bejegent andere sporters met respect en op een wijze, zodat niemand in zijn waardigheid wordt aantast.
- De sporter onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik of seksuele intimidatie tegenover andere sporter(s).
- De sporter mag een andere sporter niet tegen de wil op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
- De sporter zal ook tijdens training(stages), wedstrijden en reizen met respect omgaan met andere sporters.
- De sporter zal een andere sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling seksuele tegenprestaties te verlangen.
- In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de meerderjarige sporter in de geest hiervan te handelen.
Deze Gedragsregels sporters onderling zijn vastgesteld door de Algemene Vergadering van NOC*NSF d.d. 14 mei 2018.
HOE TE HANDELEN BIJ GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG
De begeleider dient zich te realiseren dat hij/zij een voorbeeld functie heeft. Wordt er grensoverschrijdend gedrag geconstateerd, dient de begeleider maatregelen te nemen. Ook de sporter die grensoverschrijdend gedrag signaleert dient dit te melden.
WAT ZIJN DE MOGELIJKHEDEN
De betreffende persoon op zijn/haar gedrag aanspreken
Het bestuur of de vertrouwenspersoon van HRC’14 inlichten (in overleg met het slachtoffer)
Aangifte doen bij de politie (in overleg met het slachtoffer) indien er een strafbaar feit is gepleegd.
Het slachtoffer wijzen op het NOC*NSF meldpunt Centrum Veilige Sport Nederland en op de mogelijkheid van het krijgen van ondersteuning van NOC*NSF sportvertrouwenspersonen. Zie hiervoor: www.centrumveiligesport.nl
Contact opnemen met onze eigen vertrouwenspersoon Annelies den Boer. Annelies is te bereiken via [email protected] of telefonisch op 06-27851429
AANNAMEBELEID VRIJWILLIGERS
Zedendelinquenten herken je niet aan hun uiterlijk! Vaak zijn het heel voorkomende en aardige mensen die zich binnen korte tijd onmisbaar weten te maken. Het is van plegers van seksuele intimidatie bekend dat zij situaties opzoeken waarin makkelijk contact gelegd kan worden met minderjarigen. Daarbij maken ze gebruik van de welwillendheid en het vertrouwen binnen een sportvereniging.
Om deze reden hebben we binnen onze vereniging een aannamebeleid opgesteld, volgens het volgende stappenplan:
- Kennismakingsgesprek
- Referenties checken, zo mogelijk (vereniging bellen waar deze persoon vandaan komt)
- Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) laten inleveren
- Gedragsregels overhandigen
CENTRUM VEILIGE SPORT NEDERLAND
Voor alle sporters en hun omgeving heeft NOC*NSF in samenspraak met de sportbonden het Centrum Veilige Sport Nederland opgezet. Want naast alle positieve kanten, heeft sport ook een keerzijde. Het gaat dan over afwijkingen van de regels, waarden en normen in de sport. Afwijkingen op het gebied van doping, matchfixing en seksuele intimidatie die de Olympische kernwaarden van respect, vriendschap en fair play aantasten.
Het Centrum Veilige Sport is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 08.30 tot 17.30 uur met het gratis telefoonnummer 0900 – 202 55 90. Zie www.centrumveiligesport.nl voor bereikbaarheid via mail en chat.
Je kunt hier terecht voor een eerste opvang, vragen en advies aangaande seksuele intimidatie in de sport. Het Centrum verwijst voor verder advies en ondersteuning bij incidenten door naar de NOC*NSF poule van vertrouwenspersonen.
Deze vertrouwenspersonen geven regionale ondersteuning en advies bij incidenten, aan zowel slachtoffers, beschuldigden als sportorganisaties.
